Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ của hở hàm ếch

Hở hàm ếch là một trong các dị tật thai nhi chiếm tỷ lệ cao nhất hiện nay. Có rất nhiều nguyên nhân và yếu tố khác nhau dẫn đến tình trạng này.

Bài viết dưới đây Phòng khám chuyên Khoa Sản Phụ Khoa An Phúc sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng này ở trẻ sơ sinh và các nguyên nhân gây ra tình trạng này.

1. Hở hàm ếch là gì?

Dị tật sứt môi và hở hàm ếch là những vấn đề phát triển không bình thường của miệng hoặc môi trong quá trình phát triển của thai nhi. Đây là các dị tật bẩm sinh có ảnh hưởng đến hình dạng của khuôn mặt của trẻ. Dị tật này xảy ra khi có khe hở giữa vòm miệng và khoang mũi, trong khi sứt môi là khi phần môi không khép kín như bình thường. Có thể xuất hiện các đường tách khác trong vòm miệng.

Dị tật này có thể xảy ra độc lập hoặc cùng lúc trên cùng một người. Điều này thường xảy ra khi ba khối mô bào thai không liên kết với nhau đúng cách và kết hợp với khe vòm miệng. Có ba dạng phổ biến của sứt môi và hở hàm ếch: chỉ sứt môi, chỉ hở hàm ếch, hoặc cả hai.

Đây là một trong những vấn đề bẩm sinh phổ biến nhất và có thể do yếu tố di truyền hoặc hội chứng di truyền gây ra. Dị tật này ảnh hưởng đến sự phát triển về cả thể chất và tinh thần của trẻ. Tuy nhiên, nó có thể được phẫu thuật sửa chữa. Phẫu thuật có thể khôi phục chức năng và diện mạo gần như bình thường ở hầu hết các trường hợp.

2. Nguyên nhân cơ chế hình thành hở hàm ếch

Nguyên nhân chính của sự xuất hiện dị tật này vẫn chưa rõ ràng, tuy nhiên các nhà nghiên cứu đưa ra giả thuyết có thể liên quan đến yếu tố di truyền và môi trường.

Thường thì, các mô tạo thành môi và vòm miệng sẽ kết hợp với nhau trong tháng thứ hai và thứ ba của thai kỳ. Tuy nhiên, ở trẻ sơ sinh mắc phải dị tật này quá trình hợp nhất này không xảy ra hoặc chỉ xảy ra một phần, để lại một khe hở.

Các nhà nghiên cứu cho rằng, hầu hết các trường hợp sứt môi và hở hàm ếch có liên quan đến sự tương tác của các yếu tố di truyền và môi trường. Gen gây sứt môi và hở hàm ếch có thể được chuyển giao từ bố mẹ sang con, gây ra sứt môi hoặc hở hàm ếch một cách đơn thuần hoặc trong hội chứng di truyền. Trong một số trường hợp, trẻ có thể nhận các gen có khả năng gây ra dị tật, sau đó một số yếu tố từ môi trường cũng có thể góp phần vào việc gây ra dị tật này.

3. Triệu chứng hở hàm ếch

Thường thường, ngay sau khi sinh, các bác sĩ thường có thể nhận biết ngay một vết nứt (khe hở) ở môi hoặc vòm miệng của trẻ sơ sinh. Sự xuất hiện của dị tật có thể thể hiện qua các dạng sau:

• Một vết nứt ở môi và vòm miệng (vòm miệng) có thể ảnh hưởng đến một hoặc cả hai bên của khuôn mặt của trẻ.
• Một phần của môi có thể tách ra, tạo thành một rãnh nhỏ ở môi hoặc kéo dài từ môi qua vòm miệng và kéo dài đến dưới mũi.
• Một phần của vòm miệng có thể chia tách mà không ảnh hưởng đến hình dạng tổng thể của khuôn mặt.

Ngoài ra, còn một dạng ít phổ biến hơn là khe hở chỉ xuất hiện ở các cơ của vòm miệng mềm (khe hở dưới niêm mạc), nằm ở phía sau miệng và được bao phủ bởi niêm mạc miệng. Loại khe hở này thường không được nhận biết ngay từ khi sinh và có thể không được chẩn đoán cho đến sau này khi các dấu hiệu phát triển. Một số dấu hiệu và triệu chứng của sứt môi dưới niêm mạc có thể bao gồm:

• Khó khăn khi cho ăn
• Khó nuốt, có thể là chất lỏng hoặc thức ăn chảy ra từ mũi
• Giọng nói mũi
• Nhiễm trùng tai mãn tính

Những dấu hiệu này có thể gây ra sự không thoải mái và ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ, đòi hỏi sự quan tâm và điều trị kịp thời từ bác sĩ.

4. Làm thế nào để ngăn ngừa tình trạng hở hàm ếch

Dị tật ở trẻ sơ sinh thường không thể tránh khỏi trong nhiều trường hợp. Tuy nhiên, có một số biện pháp giảm nguy cơ có thể được thực hiện, bao gồm:

• Thực hiện các xét nghiệm chọc ối để phát hiện sớm các dị tật bẩm sinh của thai nhi.
• Xem xét các tư vấn về di truyền: nếu trong gia đình có tiền sử mắc sứt môi hoặc hở hàm ếch, hãy thảo luận với bác sĩ trước khi có kế hoạch mang thai.
• Bổ sung đầy đủ các loại vitamin trước khi mang thai: việc dùng vitamin tổng hợp trước khi mang thai và trong suốt thai kỳ có thể giúp giảm nguy cơ trẻ mắc các dị tật bẩm sinh.
• Tránh hút thuốc và tiêu thụ các chất có cồn trong thời gian mang thai: việc sử dụng thuốc lá và các loại chất có cồn trong suốt thai kỳ có thể tăng nguy cơ trẻ mắc các dị tật bẩm sinh. Bổ sung đầy đủ các loại khoáng chất cần thiết khi mang thai cũng là điều quan trọng.

5. Điều trị hở hàm ếch

Điều trị dị tật thường bao gồm một loạt phẫu thuật sửa chữa sứt môi và vòm miệng. Có thể kết hợp với đặt ống tai và tái tạo ngoại hình. Tuy phẫu thuật mang lại kết quả tốt, nhưng cũng có rủi ro nhất định như nhiễm trùng và tổn thương tạm thời hoặc vĩnh viễn cho các cấu trúc khác.

Phòng khám chuyên Khoa Sản Phụ An Phúc với nhiều năm kinh nghiệm quy tụ nhiều chuyên gia, bác sĩ đầu ngành là địa chỉ rất nhiều mẹ bầu tin tưởng lựa chọn để chăm sóc sức khỏe thai kỳ.

Để đặt lịch khám tại Phòng khám Chuyên khoa Phụ Sản An Phúc, Quý khách vui lòng gọi Hotline 098 512 45 08 hoặc đặt lịch trực tiếp tại đây.